What to do… when somebody dies?

Today my father past away, now two years ago. If you want to read more about this, I would like to ask you to read the other posts I have written about my father so far. After two years I can finally say it is getting better. The first year is all glazy to me, I can’t remember much of it. I just took care of other and I forgot myself in a way. I have now learnt that this has much to do with character and if it would happen again, I would do the exact same thing again. It’s my nature. Thankfully I have taken time to evaluate my life. I was (trying) to find out what makes me happy at the workspace, I got to live in Paris do live my dream, I went on a retreat… I am so happy that I have done all this – it was a part of the deal to me. I can now see so much better that I put my feelings aside. Do I now have peace with it? No, but I have peace with that. Losing my father was very sudden and traumatic and when I was just 27 years old, all I have left is my mother. So I have peace that there will be left a sharp edge to it. I am happy I can now embrace my grief, I don’t have to hide it anymore. I am happy I can now speak up about things that feel uncertain to me and that it’s okay if there’s nothing to be done about it. That’s the deal with uncertainties.

Though I have learnt some things and I want to give these as a lesson to those who have a friend who has lost somebody special and is very sad about it:

• Call. Don’t say they can always call you, but pick up the phone yourself. Even if you have to make the first step the upcoming year, call them, they will be very thankful.
• Everybody grieves in their own way, so give them enough space to do this. Maybe they only want to watch a movie in silence… I only cried when I was alone and that actually felt very good to me and not lonely at all. I still do that – when I’m in bed when my boyfriend is sleeping, when I’m under the shower or gardening alone.
• Try to have a group that helps: My mother’s best friend cancelled her flight to Greece and said goodbye to husband and child to pick up my mother from the train station when she got back from France – with soup. It seems so simple, but soup one day, the other some pasta… when somebody fixes dinner for you, it’s so nice.
• After the funeral, the family is all alone and getting to be lonely. The arrangements are done and everybody says they are coming to stop by… It can take a year (or more!) before they do so. Don’t say you will stop by if you don’t know whether you can hold that promise and just wish them all the best, that is much nicer than not showing up.
• The next is very personal, but I have only heard people saying it: You sleep very bad. You are tossing and turning all night, see things in the dark… I must admit that I once every while have been a little bit scared in the dark. I had to tell myself that it was ridiculous to be afraid! So they don’t remember or work well, that’s part of the sleep deprivation. Please forgive them if they forget your birthday or forgot about a story you have told – they didn’t do it on purpose.
• Maybe there is a book that can help you through this time if you have lost somebody. I have a book which is Dutch that helped a lot. I am sorry I can not give any advice on English books, but just check some out in our local bookstore, I am sure you will find one that can help you too.

The picture above is of me and my father during Christmas, a long time ago, but it’s one of my favourites. There aren’t that many with me and my father in it together (but most of us are made during Christmas) so I like looking at this picture of us. I will spend the day together with my family.

*****************************************

Vandaag is mijn vader overleden, nu weer twee jaar geleden. Mensen die hier meer over willen lezen verwijs ik naar vorige posts die ik over mijn vader heb geschreven. Ik kan nu na twee jaar eindelijk zeggen dat het beter gaat. Ik bedacht me laatst dat het eerste jaar als een trein voorbij is geraasd. Ik kan me er weinig meer van herinneren en weet alleen dat het een waas is. Ik heb zo goed en kwaad gezorgd dat het met anderen goed ging, maar vergat mezelf hierbij een beetje. Ik weet nu ook dat dit nu eenmaal in mijn karakter zit ingebakken en als het overgedaan zou worden, ik het opnieuw zou doen. Toch heb ik afgelopen jaar tijd genomen om voor mijzelf dingen op een rijtje te zetten. Er achter te (proberen) komen waar ik vrolijk van word in mijn werk, in Parijs gaan wonen om mijn grote droom in vervulling te laten gaan, in retraite gaan… het hoorde er voor mij bij en ik ben enorm blij en opgelucht dat ik het gedaan heb. Want ik kan nu veel beter inzien dat ik mijn verdriet aan de kant bleef zetten. Heb ik nu vrede? Nee, maar daar heb ik wel vrede mee. Het verlies van mijn vader is erg abrupt en traumatisch geweest en op 27-jarige leeftijd had ik alleen nog een moeder over. Dus ik heb er vrede mee dat er een scherp randje blijft bestaan. Ik ben blij dat ik mijn verdriet niet meer wegstop maar het durf te omarmen. Ik ben blij dat ik nu mijn onzekerheden over bepaalde zaken kan uitspreken en dat het ook goed is, als er niets mee gedaan word. Het zijn immers onzekerheden.

Een paar dingen heb ik wel geleerd, die ik jullie graag mee wil geven voor als je een vriend of vriendin hebt die iemand belangrijk verloren heeft en daar veel verdriet van heeft:

• Bel. Zeg niet dat ZIJ altijd kunnen bellen, maar bel zelf even op. Al moet je een jaar lang de eerste stap zetten, bel ze, ze zullen je ontzettend dankbaar zijn.
• Iedereen rouwt op zijn eigen manier, geef daarom ook de ruimte om ieder zijn eigen verdriet te laten voelen. Misschien willen ze alleen maar in stilte een film kijken… Ik begon ook altijd te huilen als ik alleen was, maar dat voelde goed en niet eenzaam. Ik doe dat nog steeds – een paar nachten terug lag ik in bed te huilen terwijl mijn vriend lag te slapen, ik huil onder de douche, als ik alleen in de tuin aan het werk ben…
• Probeer de eerste dagen een hulptroep op te starten: mijn moeders vriendin cancelde haar vlucht naar Griekenland en stuurde man en kind alleen op reis om met soep mijn moeder van het station te halen toen we terugkwamen uit Frankrijk. Het lijkt zo simpel, maar de ene dag soep, de andere dag tosti’s… als er iets te eten word gemaakt is dat stiekem erg fijn.
• Na de begrafenis of de crematie valt de familie in een zwart gat. Er hoeft minder geregeld te worden en iedereen zegt dat hij langskomt… kan zo wel een jaar (of meer!) duren voordat ze weer een voet over de drempel zetten. Zeg het niet als je niet weet of je het gaat doen en wens sterkte, dat is vele malen fijner dan niet langskomen.
• Ook dit is voor iedereen anders maar ik heb zelf niet anders gehoord: je slaapt verschrikkelijk slecht. Je ligt de hele nacht wakker en te draaien, ziet schimmen in je kamer… ik geef eerlijk toe dat ik bij tijd en wijle zelfs een beetje bang in het donker ben geweest. Dan moest ik me vervolgens heel streng toespreken dat dit écht nergens op sloeg. Mensen onthouden dus minder goed en functioneren wat minder, het hoort helaas bij de slechte nachtrust. Vergeef het ze als ze je verjaardag vergeten, of als je iets verteld hebt wat ze weer vergeten zijn – ze doen het niet met opzet.
• De laatste tip is voor als je zelf iemand verloren bent: Ik heb een boek gekocht waarbij je elke dag een korte opdracht kreeg. Soms leek het enorm stom en soms was het helemaal raak. Ben jij in de rouw? Dan kan ik het boek ‘Rouw-dagboek’ van Patrik Somers aanraden.

De foto die je hierboven ziet van mij en mijn vader is gemaakt tijdens Kerst, lang geleden, maar is een van mijn lievelingsfoto’s. Er zijn maar weinig foto’s waar we samen goed op staan (maar de meeste zijn gemaakt tijdens de Kerst) en daarom vind ik het fijn om deze foto te zien. Vandaag zal ik de dag met mijn familie doorbrengen.

First picture is mine
Second picture – This is so true to me and I can never really listen to this song without crying…

4 reacties